Πολλά είναι τα ερωτήματα που υπάρχουν γύρω από την εγγύηση του ενοικίου, τόσο από μισθωτές όσο και από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες. Η εγγύηση ρυθμίζεται ελεύθερα από τις συμφωνίες των συμβαλλόμενων μερών. Δεν υπάρχει ειδικός νόμος που να προβλέπει την καταβολή εγγύησης εκ μέρους του μισθωτή για την κατάρτιση του συμφωνητικού. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε μίσθωσης, δημιουργούν ορισμένες φορές σύγχυση στους ενοικιαστές και τους ιδιοκτήτες. Ας τα πάρουμε όμως ένα-ένα.

Η εγγύηση είναι μια πράξη που έχει καθιερωθεί εθιμοτυπικά. Αποτελεί το χρηματικό ποσό (συνήθως ένα ή δύο ενοίκια) που καταβάλλει ο μισθωτής στον ιδιοκτήτη κατά την έναρξη της μίσθωσης. Γενικά σκοπεύει στην οικονομική εξασφάλιση του ιδιοκτήτη, σε περίπτωση που ο ενοικιαστής δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις του. Αν για παράδειγμα αρνηθεί να πληρώσει το ενοίκιο ή κάνει ζημιά στο ακίνητο, τότε ο ιδιοκτήτης ενδέχεται να κρατήσει την εγγύηση (ή ένα μέρος της) ως αποζημίωση.

Το πλάνο της εγγύησης είναι να λειτουργήσει σαν δέσμευση για τον ενοικιαστή προκειμένου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Αν κατά τη διάρκεια της σύμβασης δεν δημιουργηθούν χρέη σε ενοίκια ή λογαριασμούς αλλά και φθορές στο ακίνητο, τότε ο ιδιοκτήτης μπορεί να προχωρήσει στην επιστροφή της εγγύησης που έλαβε στην αρχή.

Ωστόσο, όπως αναφέραμε παραπάνω, δεν υπάρχει ειδικός νόμος που να ρυθμίζει την καταβολή της εγγύησης για την κατάρτιση του συμφωνητικού. Επομένως, η λειτουργία της καθορίζεται ελεύθερα από τα συμβαλλόμενα μέρη, τα οποία διαπραγματεύονται τους όρους της κατά τη σύναψη της συμφωνίας. Αυτό σημαίνει πως ο ενοικιαστής μπορεί να διαπραγματευτεί με τον ιδιοκτήτη το ύψος της εγγύησης αλλά και τη διαχείριση αυτής. Αυτό περιλαμβάνει το αν θα την καταβάλλει προκαταβολικά, αν θα αναπροσαρμόσει τα μελλοντικά μισθώματα, καθώς και πώς θα επιστραφεί κατά τη λήξη της μίσθωσης.

Τι γίνεται όμως με την επιστροφή της εγγύησης όταν ο ενοικιαστής αποχωρήσει πριν τη λήξη του συμβολαίου;

Σε περίπτωση πρόωρης αποχώρησης του ενοικιαστή, λαμβάνεται υπόψη ο τύπος της μίσθωσης και ο λόγος της απόφασης. Η μίσθωση πρώτης κατοικίας ισχύει τουλάχιστον για τρία χρόνια, ακόμα κι αν το συμφωνητικό ορίζει διαφορετικά. Επομένως, η μονομερής αποχώρηση του ενοικιαστή πριν από τη λήξη της τριετίας και χωρίς τη ρητή συγκατάθεση του ιδιοκτήτη δεν δικαιολογεί την επιστροφή της εγγύησης. Ο ενοικιαστής μάλιστα ενδέχεται να υποχρεωθεί να καταβάλλει τα εναπομένοντα ενοίκια μέχρι τη λήξη της τριετούς μίσθωσης.

Ωστόσο, ο ενοικιαστής μπορεί να επικαλεστεί ορισμένους σημαντικούς λόγους για να διακόψει τη μίσθωση πριν τη λήξη της. Αυτοί μπορεί να είναι η άσκηση ενός δικαιώματος που προβλέπεται στο συμφωνητικό ή αθέτηση του συμβολαίου από τον ίδιο τον ιδιοκτήτη. Σε αυτή την περίπτωση, ο ενοικιαστής μπορεί να ζητήσει την επιστροφή της εγγύησης, εφόσον βέβαια η κατάσταση του μισθίου είναι καλή, οι πληρωμές των ενοικίων έχουν γίνει στην ώρα τους και οι λογαριασμοί έχουν τακτοποιηθεί.

Καλό είναι να θυμάστε πως ο νόμος επιβάλλει τόσο σε ιδιοκτήτες όσο και σε μισθωτές, την άσκηση των δικαιωμάτων τους σύμφωνα με την καλή πίστη (ΑΚ 281, ΑΚ 288). Προτείνεται στους ενοικιαστές, αν θέλουν να αποχωρήσουν πρόωρα από το μίσθιο, να ενημερώσουν έγκαιρα τον ιδιοκτήτη. Μπορούν να επικαλεστούν τη σοβαρή αιτία της απόφασης τους και να αποκτήσουν την έγγραφη συγκατάθεση του.

Τα ψιλά γράμματα της εγγύησης

Όπως αναφέραμε παραπάνω, ο ιδιοκτήτης ενδέχεται να παρακρατήσει ολόκληρη ή ένα μέρος της εγγύησης σε περίπτωση που επικαλεστεί εκκρεμείς οφειλές ή φθορές στο ακίνητο, όπως αυτές ορίζονται το μισθωτήριο. Κατά πόσο όμως αυτές αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα;

Οι απλήρωτοι λογαριασμοί είναι κάτι που μπορεί εύκολα να διαψευστεί ή και να διορθωθεί. Αρκεί η προσκόμιση των αποδείξεων πληρωμής ή η έγκαιρη τακτοποίηση των χρεών για να δώσουν στον ενοικιαστή το δικαίωμα να ζητήσει την επιστροφή της εγγύησης (εφόσον πράγματι ο ιδιοκτήτης δεν υπέστη καμία ζημιά από τις απλήρωτες οφειλές).

Οι ζημιές στο ακίνητο όμως είναι ένα θέμα που ταλαιπωρεί τόσο τους ιδιοκτήτες όσο και τους ενοικιαστές. Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να διαπιστωθεί αν οι φθορές που συνέβησαν στο ακίνητο είναι λόγω της κακής μεταχείρισης του μισθωτή ή προκλήθηκαν από φυσικά αίτια. Από τη μία λοιπόν οι ιδιοκτήτες καλούνται να επισκευάσουν φθορές στο ακίνητο που δεν υπήρχαν πριν. Από την άλλη οι ενοικιαστές αποποιούνται την ευθύνη, αποδίδοντας τη ζημιά σε φυσικά αίτια.

Είναι λοιπόν σημαντικό να αναγράφεται ξεκάθαρα στο μισθωτήριο ποιος είναι υπεύθυνος για κάθε ζημιά που προκαλείται στο ακίνητο. Επιπλέον, μια τακτική που μπορεί να βοηθήσει ιδιαίτερα είναι η διεξαγωγή εντατικού ελέγχου της κατάστασης του ακινήτου, τόσο από τον ενοικιαστή όσο και από τον ιδιοκτήτη.

Προτείνουμε στους ιδιοκτήτες και τους ενοικιαστές να προχωρούν σε εντατικούς ελέγχους του ακινήτου πριν την μίσθωση. Να βγάζουν φωτογραφίες και να σημειώνουν τυχόν υπάρχουσες φθορές. Αυτό θα βοηθήσει στη σύγκριση της αρχικής κατάστασης του ακινήτου με την τελική και θα συμβάλλει στην αποφυγή διαφωνιών και συγκρούσεων.

Είσαι ιδιοκτήτης;

Η ΗΟΜΙ χρησιμοποιεί τη νέα τεχνολογία για να την αξιολόγηση των ενοικιαστών! Έτσι, μπορεί να σου προτείνει τον πλέον κατάλληλο για το δικό σου ακίνητο. Βρες τον επόμενο ενοικιαστή σου με τη ΗΟΜΙ!

Είσαι ενοικιαστής;

Η πλατφόρμα της ΗΟΜΙ σου δίνει τη δυνατότητα να επικοινωνήσεις απευθείας με τον ιδιοκτήτη! Χτίσε μαζί του μια καλή σχέση από την αρχή. Βρες διαμέρισμα μέσω της ΗΟΜΙ χωρίς καμία προμήθεια!

Συνοψίζοντας

Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις

Πότε παίρνω πίσω την εγγύηση ενοικίου; Αν τα ενοίκια έχουν πληρωθεί κανονικά, αν δεν υπάρχουν εκκρεμείς λογαριασμοί ή απλήρωτα κοινόχρηστα, και αν τηρούνται όλοι οι όροι διατήρησης του μισθίου που προβλέπει το συμφωνητικό, τότε δικαιούστε την επιστροφή της εγγύησης κατά την ημερομηνία λήξης της μίσθωσης.

Ο ιδιοκτήτης δεν μου επιστρέφει την εγγύηση. Τι να κάνω; Εάν τα ενοίκια πληρώθηκαν κανονικά, και δεν υπάρχουν ζημιές στο ακίνητο, βεβαιωθείτε πως δεν έχετε αφήσει απλήρωτους λογαριασμούς. Επικοινωνήστε με τον ιδιοκτήτη προκειμένου να διερευνήσετε την αιτία μη απόδοσης της εγγύησης. Αν είστε σίγουροι πως τηρείτε όλες τις προϋποθέσεις επιστροφής της εγγύησης και ο ιδιοκτήτης αρνείται να την αποδώσει, ζητήστε τη βοήθεια νομικού συμβούλου.

Ποια είναι τα δικαιώματα του ενοικιαστή μετά τη λήξη του συμβολαίου; Ενημερωθείτε αναλυτικά για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις σας σε μία μίσθωση κατοικίας εδώ.