Τον Ιούλιο του 2023, οι πιο σημαντικές εξελίξεις αφορούν τις καθυστερήσεις των μεταβιβάσεων ακινήτων μέσω του προγράμματος "Σπίτι μου", λόγω των καθυστερήσεων έκδοσης δικαιολογητικών και η υποστελέχωση στα Υποθηκοφυλακεία.
Επίσης, το α' τρίμηνο το '23 σημειώθηκε αύξηση των τιμών ακινήτων κατά 14,5% σε ετήσια βάση, λόγω της μείωσης της προσφοράς, συνδυαστικά με την αύξηση της ζήτησης.
Ταυτόχρονα, τρέχει η τελευταία προθεσμία έως τις 30/09 για την υποβολή φακέλου στις ΥΔΟΜ για τη λήψη προέγκρισης οικοδομικής άδειας σε οικόπεδα εκτός σχεδίου, με ελάχιστο εμβαδόν 4 στρέμματα και "πρόσωπο" σε κοινόχρηστο δρόμο. Η ισχύς της προέγκρισης ορίζεται σε 1 έτος, εντός του οποίου πρέπει να εκδοθεί οικοδομική άδεια με ισχύ 4 έτη.
Τέλος, αναμένεται συμβολική απεργία-κατάληψη των Πολεοδομιών για 1-2 ημέρες, λόγω των προβλημάτων λειτουργίας που παρατηρούνται στις ΥΔΟΜ, και η Ομοσπονδία Ενώσεων Μηχανικών αιτείται τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση τους.
Καθυστερήσεις στο πρόγραμμα "Σπίτι Μου"
Στα Υποθηκοφυλακεία παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις που επηρεάζουν σημαντικά τις μεταβιβάσεις ακινήτων όπως και το πρόγραμμα "Σπίτι Μου". Οι καθυστερήσεις οφείλονται κυρίως στο ότι τα Υποθηκοφυλακεία χρειάζονται 6-9 μήνες για την έκδοση του πιστοποιητικού καταχώρησης ακινήτου, που απαιτείται από την τράπεζα για τη δανειοδότηση. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ κ. Παραδιά, ακόμα ένας παράγοντας καθυστερήσεων για την έκδοση εγγράφων είναι η υποστελέχωση στα Υποθηκοφυλακεία. Τέλος, ο Σύλλογος Μεσιτών δήλωσε ότι λόγω της έλλειψης ακινήτων που πληρούν τα κριτήρια του προγράμματος, πολλοί νέοι δεν βρίσκουν κατοικία για τη λήψη του δανείου.
Αύξηση των τιμών κατοικιών
Σύμφωνα με έρευνα της Eurobank οι τιμές των ακινήτων για το α' τρίμηνο του '23 αυξήθηκαν κατά 14,5% σε ετήσια βάση. Στην Αθήνα οι τιμές αυξήθηκαν από 11,6% σε 16,5%, και αντίστοιχα στη Θεσσαλονίκη κατά 16,1% από 9,9%. Σημειώνεται ότι από το γ' τρίμηνο του '17 μέχρι και το α' τρίμηνο του '23 οι τιμές ανέβηκαν συνολικά κατά 49,3%.
Η προφορά κατοικιών μειώνεται, λόγω του χαμηλού ρυθμού επενδύσεων σε κατοικίες, της αύξησης των οικοδομικών υλικών κατά περίπου 20% τα τελευταία δύο έτη, καθώς και των δεσμευμένων κατοικιών που βρίσκονται εκτός αγοράς.
Σύμφωνα με τη ΗΟΜΙ, η αύξηση της ζήτησης κατοικιών οφείλεται στο πρόγραμμα "Σπίτι Μου" και στην παράταση των αιτήσεων της Golden Visa με το παλιό όριο των 250.000€ έως 31/07/2023.
Εξελίξεις στην εκτός σχεδίου δόμηση
Μέχρι τις 30/09 μπορούν οι ιδιοκτήτες να υποβάλλουν στις ΥΔΟΜ πλήρη φάκελο, ώστε να λάβουν προέγκριση οικοδομικής άδειας σε εκτός σχεδίου οικόπεδα με ελάχιστο εμβαδόν 4 στρεμμάτων και ύπαρξη "προσώπου" σε κοινόχρηστο δρόμο. Εκτιμάται ότι το 90% των εν λόγω ιδιοκτησιών δεν έχει πρόσωπο σε αναγνωρισμένο δρόμο, με συνέπεια να ακυρώνεται κάθε αναπτυξιακή προοπτική. Η προέγκριση θα ισχύει για 1 έτος, και στο διάστημα αυτό θα πρέπει να εκδοθεί η οικοδομική άδεια, η οποία θα έχει ισχύ για 4 χρόνια. Οι ιδιοκτήτες που δεν υποβάλουν αίτηση για προέγκριση εντός της προθεσμίας, θα χάσουν τη δυνατότητα για δόμηση στα εκτός σχεδίου οικόπεδα που κατέχουν.
Σημειώνεται ότι από την προηγούμενη προθεσμία 09/12/2022 δόθηκαν όροι δόμησης για 11.310 εκτός σχεδίου μικρά οικόπεδα, και τελικά εκδόθηκαν 1.626 άδειες για προέγκριση άδειας.
Απεργία Πολεοδομιών
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών, οι φορείς ιδιωτών μηχανικών και το ΤΕΕ θα προβούν στη συμβολική απεργία-κατάληψη των Πολεοδομιών για 1-2 ημέρες, λόγω των προβλημάτων που σημειώνονται στις ΥΔΟΜ. Ενδεικτικά, προβλήματα που κατέγραψε η Ομοσπονδία είναι η υποστελέχωση στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, η μη αποδοτική διοικητική υποστήριξη, και η απουσία διευκρινίσεων στις πρόσφατες νομοθεσίες για πολεοδομικές αναφορές. Η Ομοσπονδία ζητάει να γίνεται έλεγχος νομιμότητας των συμβάσεων από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και να παρέχεται νομική συνδρομή για σύνταξη εγγράφων προστατεύοντας την δημόσια ασφάλεια. Επίσης, αιτείται την ύπαρξη νέων κριτηρίων, π.χ. νησιωτικότητα, και γεωγραφία της περιοχής για την ελάχιστη στελέχωση, και ζητά κάλυψη των εξόδων μετακίνησης, και επαναφορά των ΥΔΟΜ στις Περιφερειακές Ενότητες.
Άλλες εξελίξεις της αγοράς ακινήτων
- Ενδεχόμενη στάση των συμβολαιογράφων για το ψηφιακό φάκελο μεταβιβάσεων
- Νέο νομοσχέδιο για μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 10% και πλαφόν 3% στις επαγγελματικές μισθώσεις
- Εξελίξεις Ε9 στις μεταβιβάσεις ακινήτων
- Νέα Εγκύκλιος για την έκδοση οικοδομικής άδειας για μικροκατασκευές
- Στοιχεία για τις μεταβιβάσεις ακινήτων το 2023