Οι πιο σημαντικές εξελίξεις στην αγορά ακινήτων την τελευταία εβδομάδα (27/09/2023) αφορούν τα εξής ζητήματα:
O Δήμος Αθηναίων ψηφιοποιεί 400.000 οικοδομικές άδειες
Ο Δήμος Αθηναίων σε συνεργασία με το ΤΕΕ πρόκειται να προχωρήσει στην ψηφιοποίηση 400.000 οικοδομικών αδειών, από μικροφίλμ ή έντυπη μορφή, που καλύπτουν το χρονικό διάστημα 1960-2018. Εκτιμάται ότι ετησίως γίνονται αιτήσεις για περίπου 120.000 αντίγραφα οικοδομικών αδειών στο Δήμο Αθηναίων, ενώ ο μέσος χρόνος αναμονής κυμαίνεται στον ένα μήνα.
Αντίστοιχα, ο Δήμος Πειραιά με το ΤΕΕ πρόκειται να ψηφιοποιήσει περίπου 100.000 οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί το χρονικό διάστημα 1955-2018.
Με την ηλεκτρονική χορήγηση των οικοδομικών αδειών επιχειρείται να δοθεί τέλος στη γραφειοκρατία και στην ταλαιπωρία των πολιτών και επαγγελματιών.
Η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το ερχόμενο χρονικό διάστημα, και στόχος είναι μέχρι το τέλος του 2024 να ψηφιοποιηθεί το σύνολο των αδειών.
Αναβολή λειτουργίας Ηλεκτρονικού Φακέλου Ακινήτου
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Κυρανάκη, ο ηλεκτρονικός φάκελος ακινήτου δεν θα τεθεί σε λειτουργία από την 01/11/2023 που προβλεπόνταν από τον αρχικό σχεδιασμό, αλλά τον Ιανουάριο του 2024.
Ο ηλεκτρονικός φάκελος ακινήτου θα λειτουργεί ουσιαστικά σαν ένα φάκελο Google Drive, όπου θα συγκεντρώνονται όλα τα απαραίτητα έγγραφα της μεταβίβασης ακινήτου. Δηλαδή δεν θα βοηθήσει στη διαδικασία έκδοσης της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου που συνήθως παίρνει 2-3 μήνες, στην έκδοση της βεβαίωσης ΤΑΠ ή στην γραφειοκρατία των τραπεζών για τα στεγαστικά δάνεια.
Ο συμβολαιογράφος μετά από εξουσιοδότηση των συμβαλλόμενων θα εισέρχεται στην πλατφόρμα με τη χρήση των προσωπικών κωδικών του, και θα υποβάλει αίτημα ξεχωριστά σε κάθε φορέα για την ηλεκτρονική χορήγηση των απαραίτητων δικαιολογητικών, και μετά θα συντάσσει το συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου. Έτσι, οι φορολογούμενοι θα απαλλαγούν από τις δια ζώσης επισκέψεις και την ταλαιπωρία στις υπηρεσίες.
Κλειστά και αναξιοποίητα ακίνητα
Σύμφωνα με τον κ. Παραδιά, τα κλειστά και αναξιοποίητα ακίνητα επιδεινώνουν τη στεγαστική κρίση στην Ελλάδα. Υποστηρίζει ότι σημαντικό ρόλο στην αύξηση των κενών κατοικιών παίζει το παλαιωμένο κτιριακό απόθεμα, συνδυαστικά με το υψηλό κόστος λειτουργικής και ενεργειακής ανακαίνισης του που δεν μπορούν να υποστηρίξουν οι ιδιοκτήτες. Επίσης, τόνισε ότι η φορολογία παραμένει πολύ υψηλή, αποθαρρύνοντας τους ιδιοκτήτες από το να αξιοποιήσουν τα ακίνητά τους.
Ανέφερε ότι τα κλειστά ακίνητα θα βγουν στην αγορά μόνο εάν δοθούν κίνητρα στους ιδιοκτήτες. Δηλαδή, το φορολογικό καθεστώς να γίνει πιο ευνοϊκό τουλάχιστον για τις νέες μισθώσεις ακινήτων που ήταν πριν ξενοίκιαστες ή λειτουργούσαν σαν Airbnb, να δοθεί έκπτωση 10% στην εκμίσθωση α' κατοικίας ή να δοθούν κίνητρα επισκευής και ενεργειακής αναβάθμισης.
Σημειώνεται ότι δεν μπορεί να προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός των κενών ακινήτων, γιατί η ΕΛΣΤΑΤ δεν έχει ολοκληρώσει την επεξεργασία των δεδομένων του κτιριακού αποθέματος της απογραφής 2021. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, από τις συνολικά 5,5 εκατ. κατοικίες, οι 770 χιλ. παραμένουν κενές/αναξιοποίητες.
Βάσει του ψηφιακού εργαλείου «Στέγαση 360°» του Eteron, το μεγαλύτερο ποσοστό των κενών κατοικιών εντοπίζεται στα μεγάλα αστικά κέντρα, και ειδικότερα στο Δήμο Αθηναίων το 31% των συνολικών ακινήτων είναι αναξιοποίητο, στο Δήμο Πειραιά το 28%, και στο Δήμο Θεσσαλονίκης το 28,2%.
Αλλαγές στα ακίνητα από το 2024
Από την 01/01/2024 αναμένονται αλλαγές στη νομοθεσία αναφορικά με τα ακίνητα:
- Αρχικά, μεταβάλλεται ο ορισμός της βραχυχρόνιας μίσθωσης, που θα αφορά την (υπεκ)μίσθωση ακινήτου από 365 ημέρες σε έως 60 ημέρες, που είναι αναρτημένο σε πλατφόρμα, και παρέχονται μόνοι οι υπηρεσίες διαμονής και παροχής κλινοσκεπασμάτων.
- Εάν το σύνολο των διαμερισμάτων πολυκατοικίας διατίθεται προς βραχυχρόνια μίσθωση, θα θεωρείται τουριστικό κατάλυμα, και θα πρέπει να διαθέτει άδεια.
- Τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα 3 ή περισσότερα ακίνητα για βραχυχρόνια μίσθωση θα έχουν υποχρέωση έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας, και έκδοση του νέου ειδικού για τη βραχυχρόνια μίσθωση Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ).
- Σε περίπτωση μη εγγραφής στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, αυστηροποιείται το πρόστιμο και ορίζεται ανά χρήση σε 50% των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους, και με ελάχιστο πρόστιμο €5.000.
- Επιπλέον, το εισόδημα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων θα υπόκειται σε ΦΠΑ, σε τέλος Παρεπιδημούντων και σε φόρο διαμονής, όπως ισχύει για τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Σημειώνεται ότι δεν είναι ξεκάθαρο εάν ο ΦΠΑ θα επιβάλλεται και στους ιδιοκτήτες που διαθέτουν λιγότερα από 3 ακίνητα.
- Τέλος, αναμένοντα πιο εντατικοί έλεγχοι βάσει των δεδομένων των ηλεκτρονικών πλατφορμών και επιβολή κυρώσεων στις περιπτώσεις φοροδιαφυγής ή παροχής πρόσθετων υπηρεσιών.