ΕΝΦΙΑ: Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτου

Έχεις απορίες για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτου (ΕΝΦΙΑ); Για το τι ακριβώς είναι; Ποιος οφείλει να τον πληρώνει; Ή πως υπολογίζεται; Μάθε τα πάντα για τον ΕΝΦΙΑ σε αυτό το άρθρο!

Τι είναι ο ΕΝΦΙΑ;

Ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτου (ΕΝΦΙΑ) είναι φόρος που επιβάλλει το ελληνικό κράτος στα ακίνητα. Αν είσαι ιδιοκτήτης ή κατέχεις εμπράγματα δικαιώματα επί ενός ακινήτου (επικαρπία, πλήρη / ψιλή κυριότητα) τότε οφείλεις να πληρώνεις ΕΝΦΙΑ.

Ο ΕΝΦΙΑ βασίζεται στην ιδιοκτησία ενός ακινήτου. Δεν έχει σημασία εάν το ακίνητο παράγει εισόδημα, εάν το χρησιμοποιείς για ιδιοκατοίκηση, ή αν είναι άδειο. Σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω περιπτώσεις, εξακολουθείς να οφείλεις τον ΕΝΦΙΑ. Σημειώνεται πως σε περίπτωση συνιδιοκτησίας, ο φόρος μοιράζεται με βάση τα ποσοστά συνιδιοκτησίας.

Ο φόρος βασίζεται στις φορολογικές αξίες των ακινήτων που καθορίζονται από το κράτος και υπολογίζεται με βάση μια σειρά παραγόντων. Υπάρχουν κι άλλοι φόροι που σχετίζονται με την ιδιοκτησία ακίνητης περιουσίας, όπως το ΤΑΠ και τα Δημοτικά Τέλη και Φόροι. Επιπλέον, σημειώνεται πως τα μικτά έσοδα από την ενοικίαση ακινήτου υποβάλλονται σε φορολογία.

Σύντομο ιστορικό του ΕΝΦΙΑ

Ο Ενιαίος Φόρος Ακίνητης Περιουσίας θεσπίστηκε με τον Ν.4223/2013. Σκοπός του είναι η επιβολή φόρου ακίνητης περιουσίας σε όλα τα ακίνητα και ο σταθερός προγραμματισμός των κρατικών εσόδων.

Το συνολικό ποσό του φόρου μέχρι και το 2021 διαιρείται σε 6 ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Ο φόρος εξοφλείται κατά την διάρκεια του έτους, με την πρώτη δόση να αντιστοιχεί στον Σεπτέμβρη του αντίστοιχου έτους. Το συνολικό ποσό πρέπει να πληρωθεί μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου του επόμενου έτους.

Το 2018 πραγματοποιήθηκε η πρώτη τροποποίηση του ΕΝΦΙΑ. Έγινε μεταβολή των Τιμών Ζώνης και κατ΄επέκταση και των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Με αυτή την τροποποίηση διευρύνθηκαν οι τιμές ζώνης των χαμηλότερων φορολογικών ζωνών, με αποτέλεσμα να ελαφρύνονται οι ιδιοκτήτες μικρής αξίας περιουσίας.

Επιπλέον, ο συμπληρωματικός φόρος από την θέσπιση του αφορούσε ιδιοκτήτες με συνολική αξία δικαιωμάτων που ξεπερνούσαν τα 200.000 ευρώ. Από το 2018 και έπειτα, πραγματοποιήθηκε αύξηση του αφορολόγητου ποσού του συμπληρωματικού φόρου στα 250.000 ευρώ.

Ποια ακίνητα δεν πληρώνουν ΕΝΦΙΑ;

Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις απαλλαγών φορολογούμενων από την καταβολή του ΕΝΦΙΑ:

1. Προβλέπεται πλήρης απαλλαγή για φορολογούμενους που έχουν οι ίδιοι ή μέλη της οικογένειας τους αναπηρία 80% και άνω. Προϋποθέσεις είναι το οικογενειακό εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για την σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος. Αυτή η απαλλαγή ισχύει για συνολική επιφάνεια κτισμάτων έως και 150 τ.μ.

2. Πλήρης απαλλαγή επίσης προβλέπεται και για φορολογούμενους με τρια και άνω εξαρτώμενα τέκνα. Οι προϋποθέσεις εφαρμογής της απαλλαγής είναι κοινές με παραπάνω.

3. Επιπλέον, για ακίνητα συνολικής επιφάνειας που δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ. υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογούμενων που δικαιούνται έκπτωση 50%. Η έκπτωση αυτή αφορά φορολογούμενους με οικογενειακό εισόδημα έως και 9.000 ευρώ (προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για την σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος). Υπάρχουν οι εξής υποκατηγορίες:

   • Άγαμοι πολίτες, ώστε να λάβουν την έκπτωση η συνολική αντικειμενική αξία της περιουσίας τους δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 85.000 ευρώ.
   • Για έγγαμους / μονογονεϊκές οικογένειες με ένα εξαρτώμενο μέλος, η αξία του ακινήτου δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ.
   • Και τέλος, για έγγαμους φορολογούμενους με εξαρτώμενα τέκνα / μονογονεϊκές οικογένειες με δύο εξαρτώμενα τέκνα, η συνολική αντικειμενική αξία δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 200.000 ευρώ.

Πως υπολογίζεται ο ΕΝΦΙΑ;

Ο υπολογισμός του ΕΝΦΙΑ επηρεάζεται από τα τετραγωνικά του ακινήτου και τον όροφο στην περίπτωση που πρόκειται για κατοικία. Επίσης, λαμβάνεται υπόψη ο συντελεστής παλαιότητας και η τιμή ζώνης, που ορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών. Ο ΕΝΦΙΑ διακρίνεται σε “κύριο” και “συμπληρωματικό”.

Υπολογισμός κύριου ΕΝΦΙΑ μέχρι και το 2021

Αναρωτιέσαι τι ΕΝΦΙΑ οφείλεις να πληρώσεις; Ο υπολογισμός του κύριου ΕΝΦΙΑ για κατοικίες και λοιπά κτίσματα διαμορφώνεται με βάση τις εξής παραμέτρους:

1. Βασικός Φόρος (ΒΦ) σε ευρώ ανά τετραγωνικό

Προκύπτει με βάση μια προκαθορισμένη κλίμακα, που ο ΒΦ κυμαίνεται από 2 έως 13 ευρώ/τ.μ. και διαμορφώνεται ανάλογα με την τιμή ζώνης. Η χαμηλότερη τιμή ζώνης για ακίνητα αντιστοιχεί σε 0-500 ευρώ/τ.μ., ενώ η υψηλότερη μπορεί να ξεπεράσει και τα 5001 ευρώ/τ.μ.

2. Συντελεστής Παλαιότητας Κτίσματος (ΣΠΚ)

Ο οποίος διαμορφώνεται σε μια κλίμακα από 1 έως 1,25 ανάλογα με το έτος κατασκευής. Πιο συγκεκριμένα, ακίνητα ηλικίας πάνω από 26 έτη έχουν συντελεστή παλαιότητας 1,00. Ενώ, ακίνητα ηλικίας μέχρι και 4 ετών έχουν συντελεστή παλαιότητας 1,25.

3. Συντελεστής Απομείωσης Επιφάνειας (ΣΑΕ) κτίσματος

Λαμβάνεται υπόψη σε περιπτώσεις ειδικών κτιρίων. Αυξάνεται αντιστρόφως ανάλογα του αριθμού τετραγωνικών της συνολικής επιφάνειας και κυμαίνεται από 0,25 έως 1,00. Δηλαδή για κλιμάκια επιφάνειας 0-500 τ.μ. ο συντελεστής απομείωσης αντιστοιχεί σε 1,00, ενώ για κλιμάκια συνολικής επιφάνειας από 50.000,01 τ.μ. και άνω ισούται με 0,25.

4. Συντελεστής Ορόφου (ΣΟ)

Διαμορφώνεται ανάλογα με τον όροφο που βρίσκεται το ακίνητο. Μπορεί να λάβει τιμές από 0,98 για ακίνητα που βρίσκονται σε υπόγειο, έως 1,03 για περιουσίες που είναι από τον 6ο όροφο και άνω.

5. Συντελεστής Μονοκατοικίας (ΣΜ)

Σε περίπτωση που το ακίνητο είναι μονοκατοικία, ο οποίος αντιστοιχεί σε 1,02.

6. Συντελεστής Πρόσοψης (ΣΠ)

Αναλόγως πόσες προσόψεις των κύριων χώρων του ακινήτου είναι σε δρόμο. Σημειώνεται πως ο ΣΠ δεν εφαρμόζεται σε κτίρια ειδικών χρήσεων. Για ακίνητα με 0 προσόψεις σε δρόμο ο ΣΠ αντιστοιχεί σε 1, με 1 πρόσοψη σε 1,01 ενώ για περισσότερες προσόψεις ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 1,02.

7. Συντελεστής Βοηθητικών Χώρων (ΣΒΧ)

Ισούται με 0,1 στην περίπτωση που υπάρχουν βοηθητικοί χώροι.

8. Συντελεστής Ημιτελών Κτισμάτων (ΣΗΚ)

Ορίζεται σε 0,4 και ισχύει όταν υπάρχουν ημιτελή κτίσματα που δεν ηλεκτροδοτούνται ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα.

Επομένως, ο τύπος υπολογισμού του Βασικού Φόρου του ΕΝΦΙΑ είναι ο εξής:

ΕΝΦΙΑ = (τ.μ. συνολικής επιφάνειας κύριων χώρων) x (ΒΦ) x (ΣΠΚ) x [(ΣΟ) ή (ΣΜ)] x (ΣΠ) x (ΣΒΧ αν υπάρχουν) x (ΣΗΚ αν υπάρχουν)

Υπολογισμός συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ

Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ, υπολογίζεται και επιβάλλεται σε ακίνητα των οποίων η συνολική αξία υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ.

Μέσω του taxisnet, μπορείς να δεις το ποσό του ΕΝΦΙΑ και τις δόσεις που αντιστοιχούν στους μήνες πληρωμών. Επίσης, είναι ορατός ο διαχωρισμός των ποσών του ΕΝΦΙΑ που αντιστοιχεί σε ξεχωριστά ακίνητα, σε περίπτωση ιδιοκτησίας πολλών ακινήτων περιουσιών.

Υπολογισμός ενιαίου φόρου ακίνητης περιουσίας (ΕΝ.Φ.Ι.Α)

Θέλεις να υπολογίσεις τον ΕΝΦΙΑ του ακινήτου σου; Μπορείς να πραγματοποιήσεις τον υπολογισμό του ενιαίου φόρου ακίνητης περιουσίας ακολουθώντας την παρακάτω διαδικασία:

Βήμα 1: Βρες την τιμή ζώνης που ανήκει το ακίνητο σου

1. Μάθε την τιμή ζώνης της ακίνητης περιουσίας σου χρησιμοποιώντας αυτό το εργαλείο.
2. Κάνε κλικ πάνω δεξιά στο σύμβολο “€”
3. Συμπλήρωσε την διεύθυνση του ακινήτου με ελληνικούς χαρακτήρες, στο αντίστοιχο πλαίσιο πάνω αριστερά. Επέλεξε το προτεινόμενο αποτέλεσμα που αντιστοιχεί στην διεύθυνση σου.
4. Επέλεξε το πλαίσιο που εμφανίζεται στον χάρτη με την διεύθυνση σου, αυτό θα σου δείξει την τιμή ζώνης.
5. Μπορείς να κάνεις εναλλαγές μεταξύ των αξιών για τις τιμές ζώνης που αντιστοιχούν στο 2018 και 2021.

Βήμα 2: Χρησιμοποίησε το εργαλείο υπολογισμού ΕΝΦΙΑ στο forin.gr

1. Άνοιξε την παρακάτω σελίδα.
2. Συμπλήρωσε τις λεπτομέρειες του ακινήτου σου, συμπεριλαμβανομένης της τιμής ζώνης από το βήμα 1.
3. Πάτησε “Υπολογισμός”
4. Μπορείς να προσθέσεις περισσότερα ακίνητα, ώστε να υπολογίσεις το συνολικό ΕΝΦΙΑ.
5. Αποθήκευσε το αρχείο ως PDF, ή βγάλε ένα στιγμιότυπο οθόνης.

Τι αλλάζει το 2022;

Αριθμός δόσεων

Από το 2022 ο ΕΝΦΙΑ θα εξοφλείται σε 10 αντί των 6 που ίσχυαν μέχρι το 2021. Αυτό σημαίνει πως μόλις ολοκληρωθεί η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ του 2021 (δηλαδή τον Φεβρουάριο του 2022), το Υπουργείο Οικονομικών θα προχωρήσει με βάση τις νέες αντικειμενικές αξίες στην εκκαθάριση του επόμενου έτους.

Η πληρωμή του φόρου θα ξεκινήσει έξι μήνες νωρίτερα από ότι συνηθίζονταν, με την πρώτη δόση να έχει περιθώριο εξόφλησης έως τέλος Μαρτίου. Αντίστοιχα, η τελευταία δόση προορίζεται μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου του 2022.

Η πρωτοβουλία αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα οι πληρωμές του φόρου ακινήτων να πραγματοποιούνται σε όλη τη διάρκεια του έτους. Κατά αυτόν τον τρόπο, το οφειλόμενο ποσό κάθε μήνα είναι μικρότερο. Αυτή η πρακτική ίσως βοηθήσει τους φορολογούμενους να διαχειρίζονται καλύτερα την εξόφληση του ΕΝΦΙΑ.

Ωστόσο, αυτή η απόφαση συνεπάγεται συνεχόμενες πληρωμές. Καθώς μόλις τον Φεβρουάριο του 2022 οι φορολογούμενοι καλούνται να καταβάλουν την τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ του 2021. Ενώ, τον Μάρτιο ξεκινάει η πληρωμή του επόμενου έτους.

Συγχώνευση συμπληρωματικού φόρου για τα φυσικά πρόσωπα

Εξαιτίας της αύξησης αντικειμενικών αξιών στις περισσότερες περιοχές της χώρας, πρόκειται να πραγματοποιηθεί ενσωμάτωση του συμπληρωματικού στον κύριο ΕΝΦΙΑ. Σημειώνεται πως αυτή η αλλαγή αφορά μόνο τα φυσικά πρόσωπα. Με αυτόν τον τρόπο, τα ακίνητα θα έχουν πλέον ξεχωριστή φορολογία το καθένα. Αυτό σημαίνει πως θα υπάρξει μείωση των επιβαρύνσεων των ιδιοκτητών ακινήτων που η αξία τους ξεπερνά τις 250.000 ευρώ.

Όμως, για τα νομικά πρόσωπα, ο συμπληρωματικός φόρος θα συνεχίσει να επιβάλλεται ξεχωριστά. Οι 68.652 επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να πληρώνουν συμπληρωματικό φόρο και το 2022. Ίσως υπάρξουν ωστόσο παρεμβάσεις στον συντελεστή υπολογισμού του συμπληρωματικού φόρου.

Μείωση επιβαρύνσεων μικρών και μεσαίων ακινήτων

Λόγω των νέων αντικειμενικών αξιών, αναμένεται και νέα κλίμακα υπολογισμού του βασικού ΕΝΦΙΑ. Δηλαδή, θα υπάρχουν περισσότερα κλιμάκια και συντελεστές. Αυτό αποσκοπεί στην αποτροπή των μεγάλων επιβαρύνσεων ιδιοκτητών που κατέχουν μικρή ή μεσαία ακίνητη περιουσία.

Σημειώνεται πως οι προβλέψεις για τα συνολικά έσοδα από το ΕΝΦΙΑ για το 2022 αντιστοιχούν σε 2,503 δις. Ποσό που αντιστοιχεί σε 10 δόσεις των 250 εκατ. ευρώ μηνιαίως. Δηλαδή, 60 εκατ. λιγότερα από τον εκτιμώμενο προϋπολογισμό για το 2021 (2,563 δις). Επομένως, υπολογίζεται μείωση του φόρου ακίνητης περιουσίας για το 2022 τάξης 2,5% - 3%.

Πως μπορείς να πληρώσεις τον ΕΝΦΙΑ;

Η εξόφληση μπορεί να πραγματοποιηθεί με τους παρακάτω τρόπους:

1. Μέσω του λογαριασμού σου στο Taxisnet. Το σύστημα πληρωμών μέσω Taxisnet δέχεται κάρτες πληρωμών έκδοσης των Alpha Bank, Εθνικής Τράπεζας, Τράπεζας Eurobank Ergasias, Τράπεζας Πειραιώς, Attica Bank, HSBC, καθώς και των Συνεταιριστικών Τραπεζών. Η αποδοχή της πληρωμής των παραπάνω τραπεζών, εξαρτάται από την πιστοδοτική πολιτική τους.
2. Μέσω του e-Paravolo, με τη χρήση του “Κωδικού Πληρωμής” που εκδίδεται από την δικτυακή εφαρμογή. Η εξόφληση είναι δυνατή με τη χρήση του e-banking σου.
3. Ή με απευθείας πληρωμή στα ΕΛΤΑ και σε συνεργαζόμενα καταστήματα ΟΠΑΠ.

Αξίζει να σημειωθεί πως η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ, όπως και οποιουδήποτε άλλου φόρου που απευθύνεται στο ελληνικό δημόσιο, είναι πολύ δύσκολη έως και ανέφικτη, χωρίς την ύπαρξη λογαριασμού σε ελληνική τράπεζα.

Η πληρωμή των δόσεων πρέπει να είναι συνεπής και οι φορολογούμενοι να ενημερώνονται σχετικά με τα χρονικά περιθώρια εξόφλησης. Καθώς, η μη πληρωμή του ΕΝΦΙΑ μέσα στο πλαίσιο που αναλογεί σε κάθε δόση, έχει ως αποτέλεσμα την προσαύξηση των ανεξόφλητων δόσεων κατά 0,73% τον μήνα.

Τι πρέπει να προσέξεις;

Δυστυχώς, η εφορία δεν παρέχει ανάλυση για τον υπολογισμό του κύριου και συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ. Υπάρχει μόνο ένα ποσό αξίας ανά ακίνητο και ο συνολικός φόρος που οφείλεται.

Σου προτείνουμε όταν λάβεις το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ να ελέγξεις αν υπολογίστηκε σωστά. Θα πρέπει να διαπιστώσεις αν ο φόρος που χρεώθηκε αντιστοιχεί στην αξία της ακίνητης περιουσίας, το είδος της ιδιοκτησίας καθώς και τα εμπράγματα δικαιώματα που έχεις στο ακίνητο. Αυτό μπορείς να το κάνεις είτε μόνος σου είτε με την βοήθεια του λογιστή σου.

Λάθη στις δηλώσεις (περιουσιακής κατάστασης / ακίνητης περιουσίας) Ε9 συμβαίνουν, οπότε θα πρέπει να είσαι ιδιαίτερα προσεκτικός προκειμένου να αποφύγεις τυχόν επιπλέον χρεώσεις. Το Ε9 υποβάλλεται έως τον Ιούνιο κάθε έτους από όλους τους φορολογούμενους. Αναρωτιέσαι τι λάθη μπορεί να προκύψουν;

1. Μη σωστή δήλωση των ημιτελών κτισμάτων, με αποτέλεσμα να μην εφαρμόζεται η προβλεπόμενη έκπτωση.
2. Δήλωση βοηθητικών χώρων ως κύριων.
3. Λάθη στα στοιχεία και ποσοστά συνιδιοκτησίας.
4. Κτίσματα σε αγροτεμάχια που χρησιμοποιούνται ως βοηθητικά ή αποθήκες δηλώνονται ως κατοικίες, αυξάνοντας τον οφειλόμενο φόρο.
5. Λανθασμένη δήλωση εμπραγμάτων δικαιωμάτων στο ακίνητο (ψιλή κυριότητα, επικαρπία, πλήρης κυριότητα)

Σε περίπτωση λαθών, πρέπει να πραγματοποιηθεί υποβολή συμπληρωματικής δήλωσης Ε9. Όμως αυτή η αίτηση δεν αφορά μόνο το τρέχον έτος, αλλά και όλα τα προηγούμενα μέχρι το 2014 που τέθηκε σε εφαρμογή ο ΕΝΦΙΑ, ώστε να γίνει επαναπροσδιορισμός των χρεώσεων.